Ochrona gatunkowa roślin ma na celu uchronienie przed wyginięciem rzadkich gatunków dziko występujących roślin, a także zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej.

Najskuteczniejszym sposobem ochrony ginących i zagrożonych gatunków roślin jest ochrona ekosystemów i biocenoz w warunkach in situ. Często jednak na skutek degradacji siedlisk nie jest to możliwe i dlatego coraz częściej stosowane są metody ochrony ex situ. Polegają one na prowadzeniu upraw zachowawczych, a następnie reintrodukowaniu zagrożonych populacji na stanowiska naturalne. Uprawy zachowawcze poza sztucznym zwiększeniem liczebności populacji zagrożonego gatunku pozwalają poznać jego cykl  życiowy i strategię reprodukcyjną.

Arboretum Leśne w Nadleśnictwie Syców zdobyło duże doświadczenie w dziedzinie ochrony zasobów genowych ex situ. Projekty realizowane w Arboretum obejmują między innymi tworzenie i utrzymywanie kolekcji roślin zagrożonych i chronionych sprowadzanych bezpośrednio z naturalnych miejsc występowania, bądź rozmnażanych z nasion pozyskanych z udokumentowanych stanowisk zastępczych.

Fot. Marsylia czterolistna (Marsilea quadrifolia)

Do najważniejszych przedsięwzięć w sprawie restytucji gatunków chronionych, jakich podjęło się Arboretum można wymienić:

Restytucja zagrożonych gatunków Karkonoszy – przeniesienie i wprowadzenie do środowiska przyrodniczego sadzonek wyhodowanych w Arboretum Leśnym, na zlecenie Karkonoskiego Parku Narodowego – lata 1999- 2000.

Restytucja cisa pospolitego (Taxus baccata L.) - przeniesienie i wprowadzenie do środowiska przyrodniczego sadzonek wyhodowanych w Arboretum Leśnym – czynny udział od 2002 roku.

Restytucja jarzęba brekinii (Sorbus torminalis) (L.) Crantz  - przeniesienie i wprowadzenie do środowiska przyrodniczego sadzonek wyhodowanych w Arboretum Leśnym – czynny udział od 2003 roku.

Restytucja długosza królewskiego (Osmunda regalis L.) - przeniesienie i wprowadzenie do środowiska przyrodniczego sadzonek wyhodowanych w Arboretum Leśnym, na teren RDLP Wrocław w województwie dolnośląskim – 2009 rok.

Restytucja kłokoczki południowej (Staphylea pinnnata L.) - przeniesienie i wprowadzenie do środowiska przyrodniczego sadzonek wyhodowanych w Arboretum Leśnym, na teren RDLP Wrocław w województwie dolnośląskim – 2009 rok.

Restytucja sosny błotnej (Pinus x rhaetica Brugger) – przeniesienie i wprowadzenie do środowiska przyrodniczego sadzonek wyhodowanych w Arboretum Leśnym, na zlecenie Parku Narodowego Gór Stołowych – 2013- 2014 rok.

Restytucja wawrzynka główkowego (Daphne cneorum L.) - przeniesienie i wprowadzenie do środowiska przyrodniczego sadzonek wyhodowanych w Arboretum Leśnym, na teren Nadleśnictwa Kolbuszowa w województwie podkarpackim – 2015 rok.